ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Υπόδειγμα 7- Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτά

ΘΕΜΑ: Δημοκρατία και Παιδεία

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ.....................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ .............

Παιδεία και ζωή παραπορεύονται. Η ζωή στην ενστικτώδη της μορφή, στο απλοϊκό της φανέρωμα χρειάζεται τη συμβολή και τη συνδρομή της παιδείας, της μόρφωσης για να αναβαθμιστεί πνευματικά και ηθικά και να εξελιχθεί πολιτιστικά. Παιδεία, έχουν πει, είναι ό,τι απομένει όταν ξεχάσουμε όλα όσα μάθαμε. Είναι ο γόνιμος και νοσταλγικός απόηχος από την ηχητική πανδαισία μιας πολύχρονης και πολυεπίπεδης παιδευτικής διαδικασίας, είναι το λίγο άρωμα που πάντοτε μένει στο χέρι αυτού που ευτύχησε να κρατήσει και να προσφέρει ένα πνευματικό τριαντάφυλλο. Δημοκρατία είναι το σύστημα της διακυβέρνησης όπου ολόκληρος ο λαός με τρόπο όσο γίνεται πιό ελεύθερο, πιό άμεσο και ευθύ, κυβερνά τον εαυτό του. Τούτο σημαίνει πως η έννοια της δημοκρατίας είναι έννοια όχι στατική και παθητική, αλλά ενεργητική και δυναμική, είναι μια κατάκτηση ασυνεχής που τροφοδοτείται, συμπληρώνεται και αρτιώνεται από την πνευματική του ατόμου προικοδοσία και εμπνέεται, σταθερά από το ιδανικό της ανθρώπινης ελευθερίας. Δημοκρατία επομένως και παιδεία είναι όροι συσχετικοί, ο ένας ενέχει και προϋποθέτει τον άλλο και η απρόσκοπτη λειτουργία τους δέ νοείται χωρίς την αμφίδρομη σχέση τους και τη δημιουργική και αρμονική αλληλεξάρτηση τους. 0 πεπαιδευμένος, ο άρτια μορφωμένος, ο πνευματικά καλλιεργημένος και ηθικά διαμορφωμένος πολίτης έχει την ικανότητα να κρίνει, να συγκρίνει να ιεραρχεί με ευθυκρισία, νηφαλιότητα και αντικειμενικότητα δεν χειραγωγείται από τη δημαγωγική συνθηματολογία, δεν ποδηγετείται από τον λαϊκισμό, κωφεύει στο μαυλιστικό τραγούδι των πολιτικών σειρήνων της υποσχεσιολογίας,του άκρατου φανατισμού, του στενόψυχου μικροκομματισμού. Το δέλεαρ (τό δόλωμα) της ευνοιοκρατίας (τού φαβοριτισμού) της οικογενειοκρατίας (νεποτισμού), των πελατειακών σχέσεων, των διαπλεκόμενων συμφερόντων τον αφήνουν αδιάφορο, αφού αυτός δεν στοχεύει και δεν επενδύει σε κατακτήσεις ποσοτικές της ζωής αλλά στις ποιοτικές της διεκδικήσεις και αναβαθμίσεις, όχι στην αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος, αλλά στο εισόδημα της κεφαλής και στη βελτίωση και αναβάθμιση του αποθέματος της ψυχής. Ένα τέτοιο αδούλωτο και ανεξάρτητο πνεύμα δεν ανέχεται τις ποικιλώνυμες νοθεύσεις και τις παντοειδείς παραχαράξεις που επιχειρούν στο δημοκρατικό πολίτευμα οι διάφοροι αυταρχικοί δυνάστες ή οι περιστασιακοί επιβήτορες της εξουσίας· η πνευματική ελευθεροσύνη των μορφωμένων πολιτών, αποκρούει κάθε απόπειρα πολιτικού ακροβατισμού, τυχοδιωκτισμού (αρριβισμού) και εξαλλοσύνης και υπακούει μόνο στη σώφρονα συνθηματολογία και στην τεκμηριωμένη επιχειρηματολογία. (Απόσπασμα από κείμενο του Γ. ΡΟΖΟΚΟΥ)

Α) Να γραφεί η περίληψη του ανωτέρω κειμένου (90 λέξεις)

Β) ΑΣΚΗΣΕΙΣ